Psikoterapi Nedir?
Bazen gündelik hayatınızdaki sorunlarla başa çıkmak düşündüğünüzden daha zor hale gelebilir.
Bu gibi durumlarda alanında uzman kişilerden destek almak sorunu daha ciddi hale gelmeden önce çözmek için önemli bir atılım olabilir.
Psikoterapi; bir psikolog, psikiyatrist ya da uzman danışman ile konuşarak ruh sağlığı sorunlarını tedavi etmek için kullanılan genel bir terimdir.
Kişinin işlevselliğini artırabilmek ve duygu durumunu iyileştirebilmek için rahatsız edici semptomların ortadan kaldırılmasına veya kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
Yunanca kökenli bir kelime olan psikoterapi, (psukhē) ruh (therapeia) iyileştirme anlamına gelmektedir.
Günümüzde yaygın olarak uygulanan birkaç farklı psikoterapi türü vardır ve bazı türler, belirli problemler karşısında daha iyi sonuçlar verebilir.
Sizin durumunuz için uygun olan psikoterapi türü, çoğu zaman kişisel durumunuz ile ilgilidir.
Psikoterapi her zaman bireysel olmak zorunda değildir ve bazen çiftlere, ailelere ya da gruplara da uygulanabilir.
Psikoterapi, psikoterapistler tarafından uygulanmaktadır.
Her bir psikoterapist psikoloji ve danışmanlık alanında özel eğitimlere sahiptir ve eğitimlerine bağlı olarak psikiyatrist, psikolog, danışman veya sosyal hizmet uzmanı unvanlarına sahip olabilirler.
Psikoterapistler en temelinde neler yaşadığınızı anlamanıza yardımcı olmayı, bu konuda bir çözüm sunmayı, bu çözümlere sizi dahil etmeyi, görüşmenizi analiz etmeyi ve eylemlerinizi değiştirmeye yardımcı olmayı hedefler.
Psikoterapistler genel duygusal huzursuzluk, akut travma veya hastalıkla başa çıkmanıza yardımcı olmak için konuşma terapisini kullanırlar.
Bazı durumlarda konuşma terapisi ilaçlarla veya yaşam tarzı değişiklikleri ile desteklenebilir.
Psikoterapi ilişkinizdeki sorunları çözmek, işinizden ya da diğer durumlardan kaynaklanan kaygıyı ve stresi azaltmak veya yaşamınızdaki önemli değişiklikler sonrasında yaşadığınız uyum sorunlarını çözmek gibi gündelik yaşamınızdaki sorunlar üzerinde çalışmanıza yardımcı olur.
Bazı durumlarda bu gündelik sorunlar daha büyük zorluklar haline gelebilir ve psikoterapistler anksiyete bozuklukları, duygu durum bozuklukları, bağımlılıklar, yeme bozuklukları ve kişilik bozuklukları gibi durumları teşhis ve tedavi edebilir.
Psikoterapi İşe Yarar mı?
Evet, günümüze dek yapılan çok sayıda araştırmaya göre psikoterapi alan çoğu insan semptomlarında iyileşme yaşıyor ve işlevselliklerini önemli ölçüde geri kazanıyor.
Öyle ki psikoterapi ile elde edilen beyin kimyası değişiklikleri, ilaçtan kaynaklanan değişikliklere oldukça benzerdi.
Bu etkiler ve ilaç tedavisinin başlangıçta çeşitli yan etkilere sahip olması, psikoterapinin ilk basamak kullanımında yaygınlaşmasını pekiştirdi.
Psikoterapiden aldığınız verimi artırmak için kendinize inanmanız, iş birlikçi bir çaba ile yaklaşmanız, açık ve dürüst olmanız ve psikoterapistiniz tarafından uygulanan tedavi planını takip etmeniz de önemlidir.
Psikoterapi Nasıl Yapılır?
Psikoterapi, alanında eğitim almış bir psikoterapist eşliğinde konuşarak yapılmaktadır.
İlk psikoterapi seansınız sırasında terapistiniz tipik olarak sizi ve ihtiyaçlarınızı tanımaya ve anlamaya çalışır.
Ayrıca bazen mevcut ve geçmiş fiziksel ve duygusal sağlığınızla ilgili fikir edinmeye yardımcı olacak çeşitli formlar doldurmanız istenebilir.
Terapistinizin mevcut durumunuzu ve endişelerinizi tam olarak anlaması ve en iyi yaklaşımı belirlemesi birkaç seans alabilir.
Seanslar kişinin ihtiyacına bağlı olarak farklı sıklıklarda ve farklı uzunluklarda olabilir.
Günümüzde yaygın olarak uygulanan birkaç farklı psikoterapi türü vardır ve bazı türler, belirli problemler karşısında daha iyi sonuçlar verebilir.
Çoğu psikoterapi türü sizi düşünceleriniz, duygularınız ve sizi rahatsız eden şeyler hakkında konuşmaya teşvik eder.
Başlangıçta duygularınızı açmakta zorluk çekiyorsanız endişe etmeyin. Terapistiniz zama geçtikçe daha fazla güven ve rahatlık kazanmanıza yardımcı olabilir.
Psikoterapi bazen yoğun duygusal tartışmaları içerdiğinden, bir seans sırasında kendinizi üzgün ya da sinirli hissedebilirsiniz.
Bazı insanlar bir seanstan sonra kendisini bitkin hissedebilir. Terapistiniz, bu tür duygularla başa çıkabilmenize yardımcı olabilmek için oradadır.
Bazen terapistiniz sizden bazı “ev ödevlerini” yapmanızı isteyebilir. Bunlar, terapi seanslarınız sırasında öğrendiklerinize dayanan aktiviteler ya da uygulamalardır.
Çok nadir durumlar dışında terapistinizle yaptığınız görüşmeler gizlidir.
Bununla birlikte terapistiniz, sizin veya başka birisinin güvenliğine yönelik ciddi bir tehdit varsa ve yasalar gereği bunu bildirmesi gerektiğinde gizliliği ihlal edebilir.
Terapistiniz, başlamadan önce gizlilikle ilgili sorularınızı yanıtlayabilir.
Psikoterapinizin ne kadar süre boyunca devam edeceği birden fazla faktöre bağlı olarak şekillenecektir:
- Mevcut Durumunuz
- Belirtilerinizin Şiddeti
- Semptomlarınızın Ne Kadar Süredir Var Olduğu
- Ne Kadar Hızlı İlerleme Kaydettiğiniz
- Ne Kadar Stres Yaşadığınız
- Sorunlarınızın Gündelik Yaşamınızı Ne Kadar Etkilediği
- Maliyet
Daha basit olarak tanımlanan sorunlarla başa çıkmanıza yardımcı olmak sadece haftalar sürebilirken, daha ciddi sorunlarda bu süreç bir yıldan uzun sürebilir.
Psikoterapinin Verimliliğini Artırmak için Yapabilecekleriniz
- Terapistinizin yanında kendinizi güvende hissettiğinizden emin olun.
- Terapi, aktif bir katılımcı olduğunuzda ve karar verme sürecine katıldığınızda etkilidir. Sizin ve terapistinizin sorunlarla nasıl başa çıkabileceğiniz konusunda uzlaştığınızdan emin olun.
- Açık ve dürüst olun.
- Tedavi planınıza sadık kalın. Kendinizi kötü hissediyorsanız ya da motivasyonunuz yoksa seansları atlamak cazip gelebilir ancak bunu yapmak ilerlemenizi bozabilir.
- Beklentilerinizi gerçekçi tutun. Duygusal konular üzerinde çalışmak sıkı bir çalışma gerektirebilir ve bazen acı verici olabilir. Seanslar anında sonuç vermeyebilir ve iyileşme işaretleri görmeye başlamadan önce birkaç seansa ihtiyacınız olabilir.
- Terapistinizin tavsiyelerini dikkate alın. Terapistiniz düşüncelerinizi yazmanızı, seans dışında bazı aktiviteler yapmanızı isterse bu isteklere uyum sağlamaya çalışın.
